نمونه هایی از انواع جناس

در ابیات زیر جناس ها را بیابید و نوع آنها را مشخص کنید:   

۱- نو عروسی چو سرو تر بالان         گشت روزی ز چشم بد نالان       (سنایی) 

۲- خسروی در دشت با یوز و باز      آن دو روبه را  ز هم افکند باز     (فردوسی)

۳- گر مار نه ای ، دائم از بهر چرایند       مؤمن زِ تو ناایمن و ترسان زِ تو ترسا

                                                                           (ناصر خسرو)

۴- جنّت رقمی زِ رُتبت اوست          تبّت اثری زِ تُربت اوست          ( خاقانی )  

۵- دوای دردِ عاشق را کسی کو سهل پندارد

زِ فکر آنان که در تدبیر درمانند  در مانند                (حافظ)

۶- در بند مُدارا کن و دربند میان را           در بند مکن خیره طلب مُلکت دارا 

                                                                  (ناصر خسرو)

۶- فتنه نامی هزار فتنه درو          فتنه ی  شاه و شاه  فتنه برو        (نظامی)  

۷- نقطه گه ِ خانه ی رحمت تویی         خانه برِ نقطه ی زحمت تویی   (نظامی)              

۸- سروچمان من چرا میل چمن نمی کند     همدم گل نمی شود یاد سمن نمی کند                                                                           (حافظ) 

۹- الهی گردن گردون شود خُرد         که فرزند جهان را جملگی برد    (باباطاهر) 

۱۰- غم و درد و رنج و محنت همه مستعدّ قتلم

تو بِبُر سر از تن من ، ببَر از میانه  گویی                (فصیح الزمان)

۱۱- پدر با پسر یکدیگر را کنار             گرفتند و کرده غم از دل کنار   

۱۲- روی در رویِ دوست کن بگذار         تا عدو پشت دست میخاید      (گلستان)

۱۳- هر که درمان کرد مَر ، جان مرا    برد گنج و دُرّ و مرجان مرا (مثنوی مولوی) 

۱۴- چشم ها و خشم ها و رَشک ها           بر سرش ریزد چو آب از مَشک ها 

۱۵- ایا غزالِ سرای و غزل سرای بدیع     بگیر چنگ ، به چنگ اندر و غزل بسرای

                                                                       (رشیدوطواط)

۱۶- زِ پیوند ماهی چه گیری کنار            که سَروَت  بُوَد پیش و مه در کنار   

۱۷- گفت استاد مبر درس از یاد     یاد باد آن چه به من گفت استاد (ایرج میرزا) 

۱۸- پس مرا منّت از اُستاد بُوَد        که به تعلیم من اُستاد ، اِستاد   (ایرج میرزا)

۱۹- ای داد ، کس به داغ دل باغ ، دل نداد   ای وای ، های های عزا در گلو شکست

                                                               ( قیصرامین پور)

۲۰- آن روزهای خوب که دیدیم ، خواب بود

خوابم پرید و خاطره ها در گلو شکست           ( قیصرامین پور )

۲۱- «بادا» مباد گشت و « مبادا» به باد رفت 

«آیا» زِ یاد رفت و «چرا» در گلو شکست          (قیصرامین پور )                 

۲۲- صوفی بیا که آینه صافی است جام را      تا بنگری صفای مِیِ  لعل فام را                                                                              (حافظ)

 ۲۳- این بوی روح پیروز از آن خوی دلبر است

 وین آب زندگانی از آن جوی کوثر است          (سعدی)

۲۴- گر آمدم به کوی تو چندانی غریب نیست 

چون من در آن دیار هزاران غریب هست         (حافظ)

۲۵- برادر که در بند خویش است نه برادر ، نه خویش است.      (سعدی) 

   برگرفته از کانال تلگرامی:      adabiyate8@